ئەدەب

جەمال نوری:    

دیارە ئەدەب لە توێژینەوەی و هەڵسەنگاندندا تیۆری لە خۆگرتووە، تیۆری ئەدەب یاخود تیۆرە ئەدەبییەکان دەتوانن ڕێگەی جۆراوجۆر لە پێناسەکردنی ئەدەبدا بخەنە ڕوو، ڕەنگە هەر پێناسەیەک جۆرە هەوڵدانێکی تیۆری بێت، Read More »

فه‌روغی فه‌روخزاد
و : نه‌ژاد عزیز سورمێ

ڕۆیشتم ، بمبه‌خشه ‌، مه‌ڵێ ئه‌و بێ وه‌فابوو
بێجگه‌ له‌ ماڵئاوایی ، ڕێگای دیم بۆ نه‌مابوو
ئه‌و عیشقه‌ ئاگرینه‌ی پڕ ده‌ردی بێ ئومێدیی
له‌ كه‌نده‌ڵانی گوناه و شێتییه‌تیمدا كشابوو Read More »

پێشڕەو محمد:

Read More »

” جشن دلتنگی ”

شیعر : ایرج جنتی عطایی
ئاواز : آندرانیک
گۆرانی: ذاریوش اقبالی
وەرگێڕانی : پشکۆ ناکام
“””””””””””””
شەوی دەست پێکردنی
كۆچی تۆ
شەوی شکستم
لە خودی خۆما بوو
شەوی نا میهرەبانی تۆ
شەوی لە پەل و پۆ کەوتن
و
دانیشتنم بوو
شەوی بێ تۆ
شەوی بێ من
شەوی دڵە مردوووەکانی تەنهایی بوو
شەوی ڕۆشتن
شەوی مردن
شەوی دڵ هەڵکەننی من
لە ئێمە بوو

بە هەڵاتنی عەشقی من و تۆ
هەم زەمین ، هەم ئەستێرە
بەخشندە نەبوو
لە کۆچی تۆیا
ئەشکەنجەم خوارد
كۆچی تۆ
لووتکەی خۆڕاگریم بوو
چەن بە باوەڕەوە
خۆم تێپەڕان
كۆچی من
كۆتاییم بوو لە خۆم

بگە فریام
بگە فریام
تۆ ئەی ڕزگارکەری
ڕەگ و ڕیشەم
بگە فریام
بگە فریام
تۆ ئەی دڵەی ماتەمی من
لە هێرشی شەوانەی زەمین
جگە لە دۆڕان
چیتر نەبوو بەشی من
بە پەڕ و باڵی خاکی من
ئارەزووی دوا فڕین نیە
بێ تۆ، دووبارە گەڕانەوەیەتی
بۆ شەوی بێ پەنایی
سەنگەری ترسم لە خۆم
مەڵحەنی زامی دێرینی من
لە کوێ..!
بۆ دۆزینەوە لە ئاوێنەیا
جادەی سەوزی وون کردن
لە کوێ..!

بێ تۆ لە تۆزی وێرانەییا
دووبارە وون بوو
لەگەڵما خواستی خاکی
زەوی بوو
بە سەرکەوتنی ئەستێرە
تۆ پردت داخست
گەر دۆڕاووم لە تۆیا دۆڕاووم
گەر دۆڕاوویت لە خۆتا دۆڕاوویت

بگە فریام
بگە فریام
تۆ ئەی ڕزگارکەری
ڕەگ و ڕیشەی من
بگە فریام
بگە فریام
ئەی دڵەی ماتەمی من
شەوی بێ تۆ
شەوی بێ من
شەوی دڵە مردووەکانی تەنهای بوو
شەوی ڕۆشتن
شەوی مردن
شەوی دڵهەڵکەننی
من لە ئێمە بوو

……………
“””””””””””””””
HAw

Virus-free. www.avast.com

نه ژاد عزیز سورمێ

(1)
ئەو ژنەی
لە ڕەنووی هزرە مایە پووچەكانەوە
كەوتووەتەوە ..
ئەو ژنەی Read More »

فەتاح حەسەن:
مەرگ، شوێن و ساتی بۆ نییە
هەروەها (سەما) ش.
بەبیستنی مۆسیقایەك
ڕٶحی خۆمی ئاوێزان دەکەم Read More »

سەفەر….
چ سەفەرێکە،
بەم تەمەنی گوناهەوە
ئاشنام دەکا.. Read More »

هودا حسێن
و : نه‌ژاد عزیز سورمێ

به‌ڵێ باوكه‌
ماوه‌یه‌كه‌ دونیا خراب بووه‌
تۆ نوستبووی
نه‌مویست سه‌خڵه‌تت بكه‌م
دنیاخراپ بوونم به‌ته‌نێ دی ..
ته‌مه‌ننام ده‌كرد
به‌ربوونه‌وه‌ی به‌ردێك
یا هاوارێكی به‌ترس
یا شتێ له‌و بابه‌ته‌ بێداریان كردبووایه‌وه‌
من نه‌متوانی دیمه‌نه‌كه‌ به‌جێ بێڵم له‌ ده‌ستم بچێ
بێم هشیارت بكه‌مه‌وه‌ ..

بابه‌
من هاوارم نه‌كرد
نه‌شگریام
گریان بێده‌ساڵاتییه‌ و
هاواریش پیشه‌ی ژنانی شینگێڕه‌ .

تۆ ده‌بینی باوكه‌
ته‌نانه‌ت ئه‌و ده‌مه‌ی دنیاش خراپ ده‌بێ
من هێشتا قسه‌كانی تۆم له‌به‌ر ده‌كرد و
شانازیم پێ ده‌كردی ..
شانازیم به‌ باوكم ده‌كرد
كه‌ دنیاخراپ بوون
تاڵه‌موویه‌كی نابزوێنێ
باوكم كه‌ ده‌توانێ
له‌ دنیاخراپ بووندا بنوێ .

(*) هودا حسێن : شاعیرێكی لاوی میسرییه‌ .
ئه‌م شیعره‌ی له‌ گۆڤاری ناسراوی میسری ( الهلال)
ژماره‌ی ته‌مووزی 2007ی ساڵی سه‌ت و پازده‌یه‌م
كراوه‌ به‌ كوردی .‌

“دایکم پێم دەڵێ ڕۆڵە ئەو چرایە بکوژێنەوە، منیش وتم دایە رۆژێ دێ مناڵێکی سەربێشکە گەورە دەبێت و ئەم شیعرانەی من دەخوێنێتەوە” بەکر عەلی.
بەڵێ ئەوکاتەی تۆ تیرۆرکرای، من لەبێشکەدا بووم، ئێستا تێڕاماوم بەدیار شیعرەکانتەوە، ئاخر من شاعیر نیم، شایەد لەزمانی شیعریش نەگەم! بەڵام نازانم بۆ وشەکانت کەمەندکێشم دەکەن و سەرنجم ڕادەکێشن، بۆچی دەبێت ئەوەندە وشەکانت کاریگەربن! بروام وایە شیعرەکانت ئاوێنەی ژیانکردنەکەتە، ئەزانی ئەگەر مرۆڤێک قسەو کرداری یەکێکبێت، وشەکانی لەناخێکی پاکەوە هەڵدەقوڵێت و پەیڤەکانی کاریگەر دەبێ، تۆ سەرینەکەت بەرد بوو، دۆشەکەکەت مقەبابوو، ئەما وشەکانت بەهێز و تۆقێنەربوون بۆ ئەو مرۆڤانەی ستەمیان دەکرد بۆیە بەو دەردەیان بردی!چەند ناسکانە پەیڤەکان دێنیتە گۆ ئەها لەشعرێکدا دەڵێی:
ئای له‌ عه‌زابم
چۆن ته‌ره‌ نابم
شه‌قامێك نییه، ڕاوی نه‌نابم
ڕۆژێكم نییه‌،
به‌دیار سووتانی عومری دایكمه‌وه‌
هه‌تیو و گریاو، هه‌ڵنه‌كورمابم
هاوار له‌ عومرم. !
بۆ ئینسان نه‌بم..
بۆ حیكایه‌ت بم؟
بۆ حه‌قم نییه‌ به‌حورمه‌ته‌وه‌
له‌ تێپه‌ڕینی عومرم شایه‌ت بم؟
چەند وشەگەلێکی جوانن، ئازارەکانی چەشتوە، تامی هەژاری و بێ ماڵی کردووە، خەمی میللەت و هەژارانی بووە، ئەوکاتەی کەبریار درا خانووە بە لەوح دروستکراوەکانی هەژارەکانی حامیە بڕوخێنرێت و بکرێت بەپرۆژە، تۆ یەکسەر وتت دەبێ برۆم خەڵکی حامیە ئومێدیان لەسەرمن هەڵچنیوە، بەرگری لێبکەم دەبێ برۆم… ئەو ئەی توانی وەک هەندێ لە شاعیر و نوسەرانی پێش خۆی و ئێستاش قەڵەمەکەی بفرۆشیت وە داوایشیانلێکرد ئەما تۆ وتت من ویژدانی خۆم نافرۆشم!.
شعرێک کەهەموو کات لەزەینی من و هەزاران کەسدا دەمێنێننەوە، تۆ بڵێی هەبێت و گوێی لەکەمال محەمەد گرتبێت و ئەم شیعرە ناسکەی بەرگوێ نەکەوتبێت، کەمال محەمەدیش هێندەی تر شیعرەکەی جوانکردووە، وەک خۆشی دەڵێ کاتێ شریتەکەی بڵاو بویەوە بانگی کردم و بردمی بۆچاخەنەیەک زۆر دڵی خۆشبوو وتی زۆر زۆرم بەدڵە:
هۆ په‌پووله‌ی سه‌ر به‌رده‌كانی باوه‌نوور
ئاخر گوڵم، هۆ حه‌بیبه‌كه‌ی شاره‌زوور
ئه‌م دڵه ‌باڵنده‌یه‌كه‌، شه‌وانه ‌دێ
په‌ڕوباڵی له ‌ده‌رگه‌كه‌تان هه‌ڵئه‌سوێ
كه‌واته‌ چۆن ده‌مه‌و ئێوارانێ كه‌ دێی
نه‌زانانه‌ پێی پیائه‌نێی؟
هتد….
نازانم چیتر بڵێم باسی عشق بکەم !هێندە جوان عاشق بوویت لەباسکردن نایە، ئەما چ جۆرە عەشقێک، عاشقێک کە گیرفانی هیچی تێدانەبوو! عاشقێک کە نان و پیازی دەخوارد!چەند خراپە مرۆڤ هەژاربێ و عاشقیش ببێ، چەند جوان بۆی دەنوسێ:
لەو ڕەشەبایەش خۆش نابم،
تەنها شەوێک،
لەحەوشەتانا نووستبێ و
بۆنی تەوێڵ و پەرچەم و هەناسەتی
بۆکەسێکی تر بردبێ..!!
– بۆچی ئه‌تهێشت خۆشم بوێی؟
كه ‌ئه‌تزانی من ئه‌و ڕه‌نده‌م
له‌م وڵاته ‌بچكۆله‌یه‌ی
دڵی خۆشما، په‌ناهه‌نده‌م!..
وەک ئەوەی ئیتر هەستی کردبێ و ماڵئاوایی دەکات، ئیتر ژیانی ژێر لەوحەکان جێ دێڵێ و بۆ هەمیشە ماڵئاوایی لەهەژاری و برسێتی دەکات، بۆ هەمیشە ماڵئاوایی لەمەعشوق بکات دەڵێ:
من ده‌ڕۆم و
تکایه‌ پێی بڵێن ئیتر
به‌ دیدارم ناگاته‌وه‌،
وه‌ک چه‌م ده‌ڕۆم،
چه‌میش ئاوڕ ناداته‌وه‌،
بێزارم، بێزارم لێره،‌
له‌ دار، لە بەرد
بێزار له‌ شاره‌که‌ی، له‌ خۆی،
له‌ ئاوێنه‌ و ته‌وقه‌ و شانه‌ و
قژی نیگرۆی،
له‌ ده‌ست و په‌نجه‌ی ده‌سته‌مۆی.
_______
بەسەربەرزی و شەرەفمەندیەوە دەڕوات و ئاوڕناداتەوە، ئیستاش شیعرەکانی زیندووە و دەسەڵاتدارن لێی تۆقیوون، سەربەرزی بۆ ئەوشاعیرەی کە خۆی نەفرۆشت، سەربەرزی بۆئەوشاعیرەی بەرگری لەمافی هەژاران کرد.

کارزان ڕەشید Read More »